KEKEMELİK NEDİR? NE YAPILMALIDIR?

Çiğdem Ergül M.S.
Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları Uzmanı

Kekemelik Nedir? Kekemelik,konuşurken anormal sayılacak şekilde duraklamak,bazı sesleri çıkarırken önce zorlanmak ve daha sonra patlamalar yaparak birdenbire çıkarmak, hece ve sesleri uzatmak yada tekrarlamak şeklinde konuşmanın akıcılığının bozulmasıdır. 2-3 yaş gibi erken çocukluk dönemlerinde ortaya çıkabileceği gibi okul çağında da görülür.Erkek çocuklarda kız çocuklara göre daha sık görülmektedir.Kekeleyen bireylerin yüzde 50 – 75 inde ailede başka bir kekeleyen birey olduğu dikkati çeken bir özeliktir.Psikolojik nedenlere bağlı olarak ortaya çıktığını yada psikolojik bir sorun olduğu görüşünü destekleyen bilimsel çalışmalara rastlanmamaktadır. Kekemeliğin şiddeti çok değişkendir.Bir süre daha hafif seyrederken birden bire şiddetlenebilir, birkaç gün sonra tekrar azalabilir hatta hiç olmayabilir,ancak bir süre sonra tekrar ortaya çıkar.

Ne Yapılmalı?
Çocuğun akıcı biçimde konuşmasına yardımcı olmak için anne ve babaların acele etme, nefes al, yavaş konuş gibi uyarılarda bulunmaları, takıldığı sözcükleri tamamlamaları yanlış bir yaklaşımdır. Bazı aileler ise bu konuda hiç konuşmamayı tercih ederek kekemeliği yok saymakta ve çocuğun yanında kekemelik ile ilgili olarak konuşmaktan kaçınmaktadırlar. Bazı durumlarda kekelemekte olan çocukların toplum içinde konuşmamayı seçtikleri,daha az sayıda sözcük kullanarak kendilerini ifade etmeye çalıştıkları görülür. Çocuk kendi kendine problemi çözmeye çalışabilir ve bazı çocuklar da bu konuda başarı sağlarlar. Ancak kendi haline bırakmak ve düzelmesini beklemek önerilmemektedir. Erken dönemde uygulanan konuşma terapisi ile çocuğun problemle baş etmesini sağlamak ve ona yardımcı olmak mümkündür.Konuşma terapisinde öncelikle kekemeliğin şiddetini ve özelliklerini belirlemek için değerlendirme yapılmaktadır.

Kekemelik konusunda bilimsel geçerliliği olan çeşitli yöntemler bulunmaktadır.Bu yöntemlerin kullanılması ile kekemeliğin kontrol edilmesi,azaltılması ve onunla baş etmeyi öğrenmek amaçlanmaktadır.