Yapılan araştırmalar yaşamın anne karnında geçen aylarında ve doğumdan sonraki ilk yılında beyin gelişiminin çok daha hızlı olduğunu göstermektedir. Bu dönemde bebeğin nasıl bir ortamda büyüdüğü, çevresindeki kişilerle özellikle anne ve babası ile nasıl bir etkileşim içerisinde olduğu , maruz kaldığı uyaranların ne kadar uygun ve çeşitli olduğu bilişsel, duygusal, sosyal ve fiziksel gelişimini etkilemektedir.
Neden İlk 1 Yıl Gelişimde En Önemli Dönemdir?
- Yaşamın ilk 1 yılında beyin çok hızlı gelişir.
- Bu dönemde beyin hücreleri bir araya gelir ve aralarında bağlantılar oluşur.Bu bağlantılar; beyinde bilgilerin depolanmasını sağlar.
- Yüksek kalitede deneyimler,daha iyi ve karmaşık bağlantıların oluşumunu sağlar.
- Bu karmaşık bağlantılar,bebeğin yeni oluşmakta olan düşünce sisteminin temelini oluşturur ve gelişiminin hızını belirler.
Anne – Babalar! Bebeğinizin İlk Yıllarındaki Gelişimini Desteklemek İçin Neler Yapabilirsiniz?
- Bebeğin gelişimsel özelliklerini takip etmeli; yani gelişiminin yaşına uygun olup olmadığını izlemelisiniz.
- Gelişim düzeyine uygun sağlıklı bir ortam hazırlamalı, birlikte zaman geçirmeli, gelişimine uygun oyuncaklar seçmeli, gelişimine uygun oyunlar oynamalı ve aktiviteler yapmalısınız.
- Bebeğinizi gözlemleyin, ağladığı zaman neden ağladığını fark etmeye çalışın. Bebeğinizin nelerden hoşlandığını, nelerin onu rahatsız ettiğini, onu gözlemleyerek öğrenebilirsiniz. Ayrıca, yine onu gözlemleyerek, ne yaptığınız zaman onu sakinleştirebildiğinizi ve rahatlatabildiğinizi anlamaya çalışın.
- Bebeğiniz ağladığında onu kucağınıza alın ve sakinleştirmeye çalışın. Bebeğinizin ihtiyaçlarına sevgi ile karşılık vermek ve ihtiyaçlarını karşılamak onu asla şımartmaz. Tam tersine onun ihtiyaçlarına duyarlı olduğunuzda ve ihtiyaçlarını karşıladığınızda sevildiğini ve önemsendiğini hissetmesini sağlamış olursunuz. Ayrıca, bebeğinizle aranızda güvene dayalı güçlü bir bağ oluşur. Böylece, bebeğinizde temel güven duygusu ve olumlu benlik duygusu gelişmeye başlar.
- Bebeğinizi izleyin, nelerin onun dikkatini çektiğini öğrenmeye çalışın. Çeşitli renkte, dokuda, çeşitli sesler çıkartan nesneleri ona gösterin, eline almasına, dokunmasına izin verin.
- Bebeğinizle yumuşak bir tonda konuşun, sesinizi alçaltıp yükseltin, ona şarkı söyleyin, mimik ve jestlerinizi kullanın. Böylece sizi daha dikkatle izleyecektir.
- Elinizde tuttuğunuz nesneyi onun görüş hizasında sağa ve sola doğru hareket ettirin, gözleri ile nesneyi takip etmesini sağlayın.
- Onu beslerken, altını değiştirirken onunla göz teması kurun, onunla konuşun.
Bebeğinizin gelişimini takip ederken aşağıdaki önemli noktaları göz önünde bulundurmayı unutmayın!
- Her bebeğin gelişim hızı bir diğerinden farklıdır.
- Bebekler büyürken bazı aylarda çok hızlı gelişirken, bazı aylarda daha yavaş gelişebilirler.
- Bebeğinizle kurduğunuz ilişki biçimi onun sağlıklı gelişiminin temelini oluşturur.
- Bebeğinizin gelişimini hem doğuştan getirdiği bazı özellikler hem de içinde bulunduğu çevresel koşullar belirler.
- Gelişimin farklı alanları (dil gelişimi, duygusal gelişim, sosyal gelişim, bilişsel gelişim, fiziksel gelişim) birbirine bağlıdır, her biri bir diğerini etkiler.
Eğer bebeğinizi akranları ile kıyasladığınızda; gelişiminin yetersiz olduğunu düşünüyorsanız mutlaka bir uzmana (çocuk psikiyatristi, klinik psikolog, çocuk gelişimi ve eğitimi uzmanı gibi) danışmalısınız.
Bebeğinizin yaşına göre aşağıdaki başlıkları tıklayın ve gelişiminde her şeyin yolunda olup olmadığını gözden geçirin.